
Böbrek Hastalıkları Nasıl Teşhis Edilir? Ne Tür Belirtileri Vardır?
Böbreklerin normal fonksiyonlarını gerçekleştirememesi sebebiyle meydana gelen sağlık sorunlarına böbrek hastalıkları denir. Böbrekler vücutta pek çok fonksiyon gerçekleştirir. Bunlar; vücuttaki fazla suyu, toksinleri ve tuzu idrar yolu vasıtasıyla dışarı atmaktır. Hayati hormonlar salgılaması da kırmızı kan hücrelerinin üretiminde ve kan basıncını kontrol altında tutmada önemli bir rolü oynar. Böbrek hastalıklarının teşhisi için çeşitli testler gerçekleştirilebilir. Bu testlerden bazıları şunlardır:
- İdrar Testi: İdrarda var olan protein, kan ve diğer atık madde miktarı ölçülür.
- Kan Testi: Böbrek fonksiyonu ile alakalı olan protein ve atık madde miktarı ölçülür.
Bunlarla beraber gerekli görülen durumlarda böbrek biyopsisi, böbrek fonksiyon testleri, ultrason ve radyolojik görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.
- Böbrek Fonksiyon Testleri: Böbreklerin çalışma kapasitesini ölçmek için kullanılan testlere böbrek fonksiyon testleri denir.
- Radyolojik Görüntüleme Yöntemleri: Böbreklerde oluşan tümörler, taşlar veya kistler gibi sorunları göstermek için kullanılan yöntemlere radyolojik görüntüleme yöntemleri denir.
- Ultrason: Böbreklerin yapısını ve büyüklüğünü görebilmek için kullanılan görüntüleme yöntemine ultrason denir.
- Böbrek Biyopsisi: Böbrek dokusundan bir örnek alınarak incelemek için kullanılan yönteme böbrek biyopsisi denir.
Pek çok hastalıkta olduğu gibi böbrek hastalıkları için de erken teşhis ve tedavi son derece büyük bir önem taşımaktadır. Böbrek hastalıklarında erken teşhis konulması tedavide daha iyi sonuçlara ulaşılmasını sağlar. Böbrek hastalığı teşhisi konulduktan sonra tedavi uygulanmaya başlar. Hastalığın bulunduğu aşama ve türüne göre tedavi değişkenlik gösterebilir. İlaç tedavisi, böbrek nakli veya diyaliz gibi tedavi seçenekleri bulunmaktadır.
Böbrek hastalıklarının tedavisi uzun bir süreçtir. Bu sebeple hastaların yaşam tarzında oluşabilecek değişikliklere adaptasyon sağlamaları gerekebilir. Böbrek fonksiyonlarını korumak ve böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonların önüne geçmesine yardımcı olmak için tedaviye erken başlamak önemlidir. Bu sebeple bu hastalığa sahip olma riski taşıyan bireyler düzenli sağlık kontrolleri yaptırmalı ve sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları edinmelidir.
Böbrek hastalıklarının teşhisi ve tedavisi için pek çok uzman hekim bulunmaktadır. Böbrek hastalıkları ile alakalı herhangi bir sorunuz bulunuyorsa bir nefroloji uzmanı veya ürolog gibi uzman bir hekime danışmanız tavsiye edilir. Hastaların böbrek sağlıklarını koruyabilmek ve hayat kalitelerini artırmak böbrek hastalıklarının erken teşhisi ve tedavisi ile mümkündür.
Böbrek Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
Böbrek hastalıkları büyük oranda belirtiler önemli ölçüde ilerlediğinde teşhis edilir. Böbrek hastalıklarının erken teşhisi için düzenli olarak sağlık kontrolleri yapmak kritik bir adımdır. Bununla beraber sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, risk faktörlerinden kaçınmak, tıbbi tavsiyelere uygun olarak ilaç kullanmak böbrek hastalıklarının önüne geçilebilmesi için önemlidir. Böbrek hastalıkları çeşitli belirtilerle varlığını gösterebilir. Bu belirtilerden bazıları şunlardır:
- Sık idrara çıkma,
- İdrar yaparken yanma hissi,
- Kanlı idrar, yorgunluk,
- İştahsızlık, halsizlik
- Şişme, nefes darlığı
- Bulantı, kusma
Böbrek Hastalıkları Nedenleri Nelerdir?
Böbrek hastalıklarının pek çok sebebi bulunmaktadır. Hastalıklar kalıtsal veya yaşam tarzı alışkanlıkları ile meydana gelebilir ve diğer böbrek hastalıklarına zemin hazırlayabilir. Böbrek hastalıklarının ana sebepleri arasında şunlar yer alır:
- Diyabet (şeker hastalığı),
- Yüksek tansiyon,
- Ailesel böbrek hastalıkları,
- Aşırı tuz tüketimi,
- Obezite,
- Böbrek enfeksiyonları,
- Sigara kullanımı,
- Kardiyovasküler hastalıklar
- Yaşlılık
- Kalıtsal faktörler,
- Bazı ilaçların yan etkileri
- Tümörler
Diyabet: Böbrek hastalıklarının en yaygın sebebi diyabettir. Diyabet, kan şekeri seviyelerinin kontrolsüz bir biçimde yükseliş göstermesine sebep olabilir ve buna bağlı olarak böbreklerin hasar görmesine sebebiyet verebilir. Diyabetik böbrek hastalığı, böbrek hasarının ilerlemesine ve böbrek yetersizliğine sebep olabilir.
Yüksek Tansiyon: Böbrek hastalığının diğer bir önemli sebebi olan yüksek tansiyon, böbrek damarlarının hasar görmesine ve böbreklerin kanı filtreleme kapasitesinde azalma meydana gelmesine sebep olabilir. Yüksek tansiyonun tedavi edilmediği durumlarda böbrek yetmezliği ile karşılaşılabilir.
Ailesel Böbrek Hastalıkları: Kalıtsal faktörlere bağlı olarak meydana gelen böbrek hastalığı ise ailesel böbrek hastalıklarıdır. Ailesel böbrek hastalıkları böbreklerin normal işlevlerini gerçekleştirmesini engelleyebilir ve böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlara sebebiyet verebilir.
Aşırı Tuz Tüketimi: Böbrek hastalıklarına yatkınlık sağlayan bir diğer faktör ise aşırı tuz tüketimidir. Aşırı tuz tüketimi ile yüksek tansiyon ve böbrek hasarı oluşabilir. Sigara kullanımı böbrek hastalıklarına yatkınlık yapmakla birlikte böbrek damarlarının hasar görmesine ve böbreklerin işlevlerinin bozulmasına sebebiyet verebilir.
Obezite: Aşırı kilo böbreklerin normal işlevlerini gerçekleştirmesini engelleyebilir ve böbrek hastalıklarına sebep olabilir. Bu nedenle obezite böbrek hastalıklarına etki eden faktörler arasında yer alır.
Böbrek Enfeksiyonları: Böbrek enfeksiyonları, böbreklerin enfeksiyon kapması sebebiyle meydana gelen böbrek hastalıklarından biridir. Böbreklerde meydana gelen iltihaplanma böbrek hasarına sebep olabilir.
Diğer: Nefritler, böbrek tümörleri, böbrek taşı ve diğer birçok nedenle böbrek hastalığına sebep olabilir.
İlaçlar: Kullanılan bazı ilaçlar böbrek hastalıklarına ve böbreklerde hasara sebep olabilir. Bu sebeple ilaçları kullanırken dikkatli olmakta fayda vardır.
Kardiyovasküler Hastalıklar: Böbrek hastalıkları ve kardiyovasküler hastalıklar birlikte gözlemlenebilir. Kan hastalıkları sebebiyle böbreklerin kan dolaşımı bozulabilir ve böbrek hasarı meydana gelebilir. Böbreklerde hasara sebep olan diğer hastalıklar ise kalp yetmezliği, yüksek tansiyon ve koroner arter hastalığı gibi kardiyovasküler hastalıklardır.
Yaşlılık: Yaşlılıkla beraber böbreklerde kan akışı azalabilir ve böbreklerin işlevlerinde bozulmalar meydana gelebilir. Buna bağlı olarak yaşlılığın böbrek hastalıklarının meydana gelme riskini artıran bir faktör olduğu söylenebilir.
Bu konu üzerinde uzmanlığı bulunan Prof. Dr. Savaş Öztürk’ün görüşleri ise böbrek hastalıklarına sebep olan birçok faktör bulunduğu bu sebeple böbrek sağlığını korumanın bir hayli önemli olduğu şeklindedir. Böbrek sağlığını korumak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek büyük bir önem teşkil eder. Böbrek sağlığını korumak için sağlıklı bir diyet, yeterli miktarda su içmek, düzenli egzersiz, sigara kullanmamak, alkol tüketimini sınırlandırmak, tuz tüketimini azaltmak, düzenli bir şekilde tansiyon ve kan şekeri seviyelerini kontrol ettirmek gibi pek çok önlemle böbrek sağlığını korumak mümkündür. Bununla beraber düzenli tıbbi kontroller ile böbrek hastalıklarının erken teşhis edilmesi de son derece önemlidir.
İlgili içerik, yayın kurulu tarafından Ağustos 14, 2023 tarihinde yayınlanmıştır.
BU YAZILAR İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
GAZİOSMANPAŞA DİYALİZ MERKEZİ SİZİ DİNLİYOR!
Sağlığınızı önemsiyoruz, size kulak veriyoruz.
Gaziosmanpaşa Diyaliz Merkezi olarak, hastalarımızın ihtiyaç ve beklentilerini ön planda tutuyoruz. Sorularınız, önerileriniz veya şikayetleriniz için her zaman bize ulaşabilirsiniz.